Hart & Vaten plus

Hart & vaten plus

Risicofactoren hart- en vaatziekten

Er zijn verschillende risicofactoren voor hart- en vaatziekten bekend:

• Roken
• Hoog cholesterol
• Hoge bloeddruk
• Overgewicht
• Diabetes
• Erfelijkheid
• Stress

De risicofactoren bevorderen het proces van slagaderverkalking, waarbij vernauwingen in de slagaders ontstaan. Wanneer het LDL verhoogd aanwezig is, kan dit neerslaan in de wanden van de vaten. Dit neerslaan wordt beïnvloed door verschillende factoren. Onder andere stress, roken en hoge bloeddruk kan hieraan bijdragen. Het neerslaan in de wanden van de vaten leidt vervolgens tot plakvorming (atherosclerose), waardoor de diameter van het bloedvat vernauwd. Dit betekent dat dezelfde hoeveelheid bloed door een kleinere doorgang moet. Wanneer deze vernauwing toeneemt kunnen er hart- en vaatziekten ontstaan.

Bloedonderzoek hart en vaten plus

Om een beter beeld te geven van het risico op hart en vaatziekten worden enkele bloedwaarden meer gemeten dan bij het basis (cholesterol) bloedonderzoek. Kreatinine en eGFR worden gemeten om de nierfunctie te bepalen. Het HbA1c meet de hoeveelheid glucose over een langere periode. Het LpA is een marker voor actieve plaque in de vaten. Apolipoproteine zijn samengestelde stoffen bestaande uit vetten, eiwitten en triglyceriden. Met deze markers is er een betere risicoinschatting te maken voor hart- en vaatziekten dan enkel met een lipidenprofiel van cholesterol.

Symptomen hart- en vaatziekten

Symptomen van hart- en vaatziekten komen vaak niet tot uiting totdat er plotseling een incident optreedt. Dit komt omdat een verminderde dichtheid van de bloedvaten in het begin niet waarneembaar is voor het lichaam. Pas wanneer een bloedvat (bijna) volledig dichtzit ontstaan er klachten. Deze klachten zijn afhankelijk van de locatie van het bloedvat.

Kans op hart- en vaatziekten verkleinen

Gezond leven verkleint de kans op hart- en vaatziekten. Een gezond leefpatroon, de juiste voeding en voldoende beweging houden u en uw hart gezond. In de basis begint een gezonde leefstijl bij een verhoogd cholesterol met drie hoofdonderdelen:

• Gezonde voeding
• Voldoende bewegen
• Niet roken

Gezonde voeding draagt bij aan een goede vetstofwisseling en een goed glucosegehalte. Voeding kan het cholesterolgehalte verlagen met ongeveer 10%.

Leef gezonder, eet:

• Minder verzadigd vet (verzadigd vet zit veel in dierlijke producten, zoals volvette kaas, worst, vet vlees en volle melkproducten. Ook zit er veel verzadigd vet in koek, gebak, snacks en zoutjes);
• Vervang verzadigd vet door onverzadigd vet (vet dat zacht of vloeibaar is bij kamertemperatuur bevat veel onverzadigd vet. Denk aan vloeibare bak- en braadproducten en margarine in een kuipje. Daarnaast leveren ook vis en noten veel onverzadigd vet);
• Minder en andere koolhydraten (voornamelijk snoep, koek, gebak, frisdrank, vruchtensap en gezoete melkdranken bevatten veel koolhydraten);
• Gebruik vezelrijke producten die minder koolhydraten bevatten (denk aan zilvervliesrijst, volkoren brood, groenten, peulvruchten en fruit. Dit zorgt voor een langzamere stijging van de glucosespiegel);
• 250 gram groente en 2 stuks fruit per dag;
• 1 a 2 keer per week vis, waarvan 1 keer vette vis (makreel, haring, sardines of zalm);
• Matig het gebruik van zout (vermijd kant- en klare maaltijden, pizza’s en soepen. Zout heeft een nadelig effect op de bloeddruk en nieren).

Voldoende bewegen (minimaal een half uur per dag matig intensief) verlaagt het vetgehalte en verhoogt het gunstige HDL-cholesterolgehalte in het bloed. Daarnaast verlaagt bewegen het risico op diabetes. Probeer overgewicht te voorkomen door gezond te eten en genoeg te bewegen. Vooral buikvet verhoogt het cholesterolgehalte.

Roken verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Hoe meer u rookt en hoe langer u rookt, des te hoger het risico. Stoppen met roken heeft altijd zin. Roken verlaagt het HDL cholesterol. Na het stoppen met roken herstelt het HDL zich weer.

Stoffen uit tabak zijn schadelijk voor het hart en de bloedvaten.

• Nicotine verhoogt de hartslag en de bloeddruk
• Koolmonoxide verdringt zuurstof in het bloed
• Tabaksdeeltjes beschadigen de vaatwand
  

Cholesterol meten

Er zijn verschillende onderzoeken die gebruikt kunnen worden om hart- en vaatziekten op te sporen. Deze worden over het algemeen alleen gebruikt wanneer er een specifieke indicatie is op basis van uw klachten. Om een inschatting te maken van het risico op hart- en vaatziekten kan een laboratoriumonderzoek uitkomst bieden. Daarnaast is ook het bepalen van de bloeddruk van belang in de preventie.

Bloedonderzoek

• Cholesterol
• LDL chol
• HDL chol
• Triglyceriden
• Cholesterol Risico Index
• LpA
• Apolipoproteine B
• Apolipoproteine A1
• Kreatinine
• eGFR
• HbA1c